Nếu dị vật thực
quản là 1 cấp cứu trong chuyên ngành Tai Mũi Họng thì dị vật viên pin là một tối
cấp cứu. Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, sự gia tăng
của thiết bị điện tử có sử dụng pin cúc (pin cúc áo) thì nguy cơ trẻ em nuốt phải
viên pin vào đường tiêu hóa, nhét vào mũi khi cầm chơi ngày càng gia tăng, nhất
là ở trẻ từ 1- 3 tuổi. Khoa Tai Mũi Họng - Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng hàng năm
tiếp nhận, thăm khám và xử trí thành công hàng chục bệnh nhi bị dị vật viên pin
cúc ở mũi và đường tiêu hóa.
Vào khoảng 14h ngày 08/12/2021 khoa Tai Mũi Họng - Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng tiếp
nhận bệnh nhi Nguyễn Hùng C. 13
tháng tuổi trong
tình trạng trẻ nôn ọe
nhiều, tăng tiết đờm dãi, quấy khóc liên tục. Qua lời kể của gia đình, trước
vào viện 1 giờ, trẻ cầm viên pin cúc chơi. Khi phát hiện trẻ
ôn ọe, quấy khóc gia đình đưa
ngay trẻ đến khoa
Tai Mũi Họng Bệnh
viện Trẻ em Hải Phòng. Tại
khoa Tai Mũi Họng trẻ được các bác sỹ thăm khám, chỉ định chụp phim X quang cổ và ổ bụng, kết quả có hình ảnh dị vật cản quang là 2 hình
tròn đồng tâm ngang mức cổ 6,7.
Hình ảnh dị vật pin cúc trên phim chụp X quang cổ
Qua
hỏi bệnh, thăm khám và kinh nghiệm lâm sàng, các bác sỹ khoa Tai Mũi Họng đã xác định dị vật trẻ
nuốt phải là Pin cúc, là một cấp cứu tối cấp. Trẻ nhanh chóng được chuyển lên khoa
gây mê để tiến hành
lấy dị vật. Bằng kinh
nghiệm, sự nỗ
lực của ê kíp gây
mê và phẫu
thuật, với trang
thiết bị nội soi hiện đại, các bác sĩ khoa Tai Mũi
Họng đã tiến hành nội soi thực quản ống cứng lấy
ra được dị vật là viên pin cúc áo đường kính 2cm, phủ dịch rỉ nâu đen, tại thực quản vị trí dị vật nằm đã có hiện tượng
viêm hoại tử niêm mạc. Sau lấy dị vật
bệnh nhân được điều trị và được nội soi tiêu hóa ống mềm ngày thứ 6 đánh giá kết
quả, tổn thương tại vị trí dị vật nằm còn rất nặng nề.
Hệ thống nội soi tiêu hóa ống cứng và ống mềm hiện đại
Hình
ảnh dị vật viên pin sau gắp và hình ảnh ổ loét sau lấy viên pin 6 ngày
CẢNH BÁO
Dị vật pin cúc áo trong thực
quản là tình trạng cấp cứu tối cấp trong chuyên ngành Tai Mũi Họng do nó có thể gây biến chứng
nặng nề ảnh hưởng
tới tính mạng nếu dị vật nằm qua lâu ở thực quản và có thể để lại di chứng nặng nề. Bởi khác với các dị
vật vô cơ khác, khi viên pin mắc lại thực quản nó sẽ gây ra một loạt các biến
chứng như loét, hoại tử dần dần các lớp của thành thực quản dẫn tới thủng thực
quản, tổn thương các mạch máu thực quản hoặc để lại di chứng hẹp thực quản về
sau. Cơ chế gây nên tổn thương nhanh và nặng do pin cúc áo là do khi viên pin nằm lại ở thực
quản nó vẫn còn hoạt động, và có hiện tượng kiềm hóa xảy ra ở cực âm dẫn tới bỏng
hóa chất kiềm tại thực quản, đồng thời thực quản còn bị tổn thương thêm do nhiễm
độc kim loại và các hóa chất khác rò rỉ ra từ viên pin. Mức độ tổn
thương thực quản phụ thuộc vào kích thước dị vật, độ mới của của dị vật và thời
gian gắp được dị vật. Các nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng, thời gian dị
vật viên pin lưu lại chỉ từ 30 phút trở lên đã có thể gây ra tổn thương niêm mạc
tại vị trí dị vật nằm.
Vì vậy, việc phòng
tránh tích cực dị vật viên pin ở trẻ nhỏ là rất quan trọng. Trong sinh hoạt hàng ngày các bậc phụ
huynh, các cô giáo, nhân viên bảo mẫu phải hết sức lưu ý, kiểm soát thật tốt
không để trẻ cầm chơi, ngậm các viên pin cúc hay các thiết bị điện tử có sử dụng
pin. Khi phát hiện
trẻ nuốt viên pin cần nhanh chóng đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế có chuyên khoa tai mũi họng
gần nhất để được xử
trí sớm nhất có thể, tránh các di chứng đáng tiếc về sau.
Khoa Tai Mũi Họng